Şirket Merkezi
mageba sa
Solistrasse 68
8180 Bulach
Switzerland
Tel: +41-44-872 40 50
Fax:
Sismik İzolasyon Çözümleri hakkında her inşaat mühendisinin bilmesi gerekenler
Köprü, bina veya diğer yapılarınız depreme karşı sismik izolasyonla korunacak şekilde tasarlanabilir. Peki bu amaca yönelik olarak hangi çözümler vardır?
Kilit noktalar
Sismik İzolatörler
Sismik izolatörler, diğer çoğu mesnetler gibi, binaların üst yapısı ile alt yapıları arasındaki bağlantıları sağlayan ve dolayısıyla tipik olarak yapının ağırlık kuvvetlerini iletirken aynı zamanda diğer kuvvetlere karşı direnç gösteren ve yapının tasarımı doğrultusunda yer değiştirme ve rotasyonlara izin veren, özel olarak tasarlanmış yapısal mesnetlerdir.
Ancak, sismik izolatörler ek olarak, deprem sırasında hem ana yapıyı, hem de kullanıcılarını korumak üzere çok spesifik bir şekilde tasarlanmışlardır. Optimal performans için, bir sismik izolatör aşağıdaki faydaları sağlamalıdır:
+ Daha fazlası için tıklayın
Üstyapının, şiddetli ve zarar verebilme potansiyeli olan zemin salınımlarından izole edilmesi– böylelikle yapısal bileşenlerde oluşacak kesme ve eğilme gerilmelerini önemli ölçüde azaltmaktır.
+ Daha fazlası için tıklayın
Dinamik olay sonrasında üst yapının önceki konumuna dönmesinin sağlanması.
+ Daha fazlası için tıklayın
Böylelikle sismik enerji güvenli ve kontrollü bir şekilde salınırken aynı zamanda tali yapı elemanları kabul edilebilecek seviyeden yüksek deformasyonlara karşı korunur.
Başlıca izolatör tipleri
Sismik koruma cihazları
Yüksek Sönümlü Kauçuk Mesnetler
LASTO®HDRB gibi Yüksek Sönümlü Kauçuk Mesnetler, kayma yüzeyleri olmayan ankrajlı elastomerik mesnetlere benzeyen ancak özel yüksek sönümleyici elastomerik bileşikler kullanılarak imal edilmiş ve yatay (kesme) deformasyona karşı yüksek direnç sağlayan, böylece sismik hareketler sırasında yüksek enerji dağılımına yol açan mesnetlerdir.
Beton bir yapıya monte edilmiş LASTO®HDRB tipi yuvarlak şekilli bir Yüksek Sönümlü Kauçuk Mesnet (HDRB)
1. | Ankraj plakası (isteğe bağlı) |
2. | Yatay yükleri aktarmak için bağlantı elemanları |
3. | Yatay çelik takviye plakalı elastomerik blok |
4. | Ankraj plakası (isteğe bağlı) |
Kurşun Çekirdekli Mesnetler
LASTO®LRB – kurşun Kauçuk Mesnetler de kayma yüzeyi olmayan ankrajlı elastomerik mesnetlere benzer, ancak sismik olaylar sırasında rijitlik ve enerji sönümlemesini artıran kurşun bir çekirdeğe sahiptir – bununla beraber cihazın boyutunu optimize ederek mesnetin yüksek yoğunluklu olaylar esnasında, düşük yoğunluklu olaylardan daha farklı davranmasını sağlar.
LASTO®LRB tipinde bir Kurşun Çekirdekli Kauçuk Mesnet (LRB), üstte ve altta ankraj plakaları ile üretilmiş
1. | Ankraj plakası (isteğe bağlı) |
2. | Yatay yükleri aktarmak için bağlantı elemanları |
3. | Yatay çelik takviye plakalı elastomerik blok |
4. | Kurşun çekirdek |
5. | Ankraj plakası (isteğe bağlı) |
Sismik izolasyon – yapıların yer hareketlerinden ayrılması
Eğri Yüzeyli Kayıcı Mesnetler
RESTON®PENDULUM gibi Eğri Yüzeyli Kayar Sarkaç İzolatörler, harmonik bir sarkaç benzeri hareketler vasıtasıyla, bir sismik olay sırasında yapının yer hareketlerinden ayrılmasını sağlar. Üst yapı yatay olarak yer değiştirirken, izolatörün özel yüksek sürtünmeli kayıcı malzemeye sahip kayıcı arayüz(ler)indeki sürtünme sayesinde sismik enerji dağıtılır. Salınımlar sırasında kayıcı yüzeyin eğriliği, üst yapının hafif (neredeyse algılanamaz) bir şekilde yükselmesine neden olur. Aynı eğrilik, depremden sonra yapının yerçekimi ile orijinal konumuna geri dönmesini sağlar.
RESTON®PENDULUM MONO tipi bir Eğri Yüzeyli Kayar Sarkaç sismik izolatörün en kesit gösterimi - yer değiştirmelere izin veren BİR adet eğri kayma yüzeyine (üstte) sahip olan tip
RESTON®PENDULUM DUPLO tipi bir Eğri Yüzeyli Kayar Sarkaç sismik izolatörün en kesit görünümü – yer değiştirmeleri karşılamak için İKİ adet kavisli kayma yüzeyine (üstte ve altta) sahip olan tip
Sismik koruma stratejisi
En uygun sismik koruma stratejisinin belirlenmesi ve uygulanması
Elastomerik izolatörler (Yüksek Sönümlü Kauçuk Mesnetler ve Kurşun Kauçuk Mesnetler) birçok açıdan benzerdir. Örneğin, LASTO®LRB ve LASTO®HDRB sismik izolatörleri tipik olarak 30,000 kN' ye kadar düşey yükler ve cihazın toplam kauçuk yüksekliğinin %150 - %200'üne kadar yatay sismik yer değiştirmelere kadar öngörülen uygulamalar için uygundur. Ancak, LASTO®LRB izolatörlerinin sunduğu %30'a varan sönümleme performansı, LASTO®HDRB izolatörlerinin sunduğundan önemli ölçüde yüksektir (yaklaşık %20'ye kadar).
Öte yandan Eğri Yüzeyli Kayar Mesnetler genellikle, önemli ölçüde daha büyük yükler ve yer değiştirmelerin olduğu durumlar için uygundur. Örneğin, RESTON®PENDULUM mesnetler tipik olarak 150,000 kN'a kadar yükleri taşıyacak ve +/- 1000 mm'ye kadar yatay sismik yer değiştirmelere izin verecek ve aynı zamanda %30'un üzerinde sönümleme faktörlerine ulaşacak şekilde tasarlanabilir.
Bir yapıyı desteklemek ve korumak için Eğri Yüzeyli Kayar Mesnetler kullanılacaksa, aynı üst yapı için farklı boyutlar/tasarımlar kullanılıyorsa, hepsinin aynı ortak salınım periyodu için tasarlanması gerektiği unutulmamalıdır. Ayrıca Eğri Yüzeyli Kayar Mesnetlerin, salınımları sırasında bulundukları noktada üst yapının maruz kalacağı hafif düşey yer değiştirme nedeniyle elastomerik izolatörlerle aynı yapıda beraber kullanılmaması gerektiğine dikkat edilmelidir.
Bir yapıyı desteklemek için hangi tür sismik izolatör seçilmiş olursa olsun, genel olarak tavsiye edilen, tasarlanmış ve üretilen cihazların tasarım performansının, aralarından rastgele seçilen numunelerin sismik koşulları simüle edebilen akredite bir test laboratuvarında sismik testten geçirilmesi suretiyle doğrulanmasıdır.
Bu tür testler genellikle izolatörün boyutu, özellikleri veya benzer cihazların önceki testlerinden bağımsız olarak gerçekleştirilir – her bir uygulamanın benzersizliği, her uygulama için test yapılması gerekliliğini doğurur.
Belirli bir uygulama için en uygun sismik koruma stratejisinin belirlenmesi ve uygulanması - örneğin yapının tasarımı, kullanımı ve konumu dikkate alınarak – uzmanlık ehliyeti ve deneyim gerektirir.
Yapınız için sismik izolasyon (veya her tür sismik koruma için) çözümüne ihtiyaç duyduğunuzda lütfen bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin - size yardımcı olmaktan memnuniyet duyarız.
Sorunuz var mı?
Uzman Görüşü
Sismik koruma ile ilgili daha fazla bilgi için, lütfen “Uzman Görüşü” isimli makalemizi okuyun.
Depremden korunma bir sorumluluktur - altyapıları ve binaları daha güvenli hale getiren çözümler tasarlıyoruz.
